Opieka nad dzieckiem podczas choroby a funkcjonowanie rodziny. Jak częste infekcje malucha wpływają na życie innych?

Lekarze mawiają, że gdy choruje dziecko, choruje również cała rodzina. Nie chodzi tu jednak o wirus grypy, przed którym nie udało się żadnemu z domowników uchronić, ale o wspólnie emocjonalnie przeżywaną chorobę dziecka. Rodzina funkcjonuje na zasadzie naczyń połączonych. Tak jak przyniesiona do domu szóstka ze sprawdzianu cieszy wszystkich, tak samo choroba jednego z członków może oddziaływać negatywnie na funkcjonowanie całej rodziny. Jak więc nie popełnić błędów i uniknąć poczucia osamotnienia u pozostałych dzieci oraz u rodziców, którzy jak gąbka chłoną nawzajem swój stan emocjonalny? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w tym artykule, przygotowanym we współpracy z psychologiem, dr Alicją Niedźwiecką.

Z tekstu dowiesz się:

• jak wyglądają kwestie prawne związane ze zwolnieniem lekarskim na dziecko,
• jak choroba dziecka może wpływać na psychikę jego rodziców oraz rodzeństwa,
• co zrobić, aby pogodzić potrzeby chorego dziecka i pozostałych członków rodziny.

Opieka nad chorym dzieckiem wymaga zaangażowania wszystkich domowników. Istnieje jednak ryzyko, że zbytnie skupienie na chorym maluchu negatywnie wpłynie na atmosferę i układy w systemie, jakim jest rodzina. Warto wiedzieć, jak tego uniknąć.

Zwolnienie lekarskie w pracy – opieka nad dzieckiem podczas choroby a prawo

Rodzice w Polsce mogą korzystać z przysługujących im praw dotyczących opieki nad dzieckiem. Jeśli maluch jest chory, istnieje opcja wzięcia dni wolnych od pracy w ramach zwolnienia lekarskiego. Mama lub tata mogą wtedy korzystać z zasiłku opiekuńczego, który przysługuje, kiedy rodzic sprawuje osobistą opiekę nad chorym dzieckiem (albo dzieckiem zdrowym, ale pozbawionym czasowo opieki osoby lub instytucji, np. żłobka). Limit dni do wykorzystania w ramach L4 na dziecko zależy od wieku malucha.

Warto zaznaczyć, że zasiłek opiekuńczy przysługuje pracownikowi, gdy nie ma innych członków rodziny, którzy mogą w godzinach jego pracy zapewnić opiekę dziecku do 14 roku życia, jednak nie dotyczy to opieki nad chorym maluchem w wieku do lat 2.

Korzystanie z opieki na dziecko w czasie choroby jest zalecane, aby zapewnić maluchowi odpowiednie wsparcie w trudnych chwilach. Niekiedy bywa to wręcz niezbędne. Dni wolne od pracy pozwalają rodzicom skoncentrować się na zdrowiu i dobrostanie dziecka, co jest priorytetem w chorobie. Nie zawsze jednak urlop mamy czy taty oznacza koniec wszystkich kłopotów rodziny. Oprócz zapewnienia opieki warto zadbać jeszcze o komfort emocjonalny poszczególnych domowników – szczególnie jeśli choroby malucha powtarzają się często lub jego dolegliwość ma przewlekły charakter.

Przeczytaj także: Jak dbać o odporność dziecka?

Psychologiczny wpływ choroby oraz konieczności opieki nad dzieckiem na rodziców i rodzeństwo

Powtarzające się choroby dziecka mogą znacząco wpływać na psychikę zarówno jego rodziców, jak i rodzeństwa. Mama i tata często mają w takiej sytuacji odczucie zwiększonego stresu i obciążenia emocjonalnego. Bracia i siostry chorych maluchów doświadczają wyższego ryzyka występowania uczucia zmartwienia o zdrowie brata czy siostry, które może wpłynąć negatywnie na ich codzienne funkcjonowanie.

Szczególnie trudnym przypadkiem jest wpływ przewlekłej choroby dziecka na funkcjonowanie rodziny. Poważne schorzenie postrzegane jest jako zjawisko traumatyzujące dla rodziców i rodzeństwa. Często powoduje ono ogromne zmiany w życiu rodziny, działając jako czynnik stresogenny i wpływając na codzienne funkcjonowanie wszystkich jej członków. Rodzice i dzieci będące rodzeństwem chorego mogą doświadczać nawet stanów lękowych i depresji. Jednocześnie zdrowy maluch może przejść pozytywną zmianę w zachowaniu i w okresie choroby bliskiej osoby stać się bardziej odpowiedzialny, empatyczny i współczujący. Zdarza się, że dzieci w takiej sytuacji chętniej oferują swoją pomoc i bardziej dbają o innych. Rodzice powinni jednak uważać, aby zdrowi członkowie rodziny opiekujący się chorym maluchem nie zaniedbali własnych potrzeb.

Przeczytaj także: Infekcja u dzieci – jak sobie z nią radzić?

Opieka nad dziećmi w okresie choroby a funkcjonowanie rodziny – o czym warto pamiętać?

Dlaczego w sytuacji choroby dziecka warto rozmawiać szczerze z całą rodziną?

Dr Alicja Niedźwiecka: Porozmawiaj z członkami rodziny o ich potrzebach i opowiedz im o tym, czego Ty potrzebujesz. Każde z Was będzie miało inne potrzeby, np. chore dziecko będzie się domagało rozrywki, rodzeństwo będzie chciało być zauważone, partner może potrzebował rozmowy o trudnym dniu w pracy, a Ty po prostu marzysz o odpoczynku. Do tego masz jeszcze obowiązki domowe i pracę.

Jest kilka sposobów, aby pogodzić potrzeby chorego dziecka, jego rodziców i rodzeństwa. Oto kilka wskazówek, które mogą okazać się przydatne.

• Porozmawiaj z partnerem. Przedyskutujcie, jak możecie przeorganizować Wasze dotychczasowe funkcjonowanie na czas choroby dziecka, kto i kiedy będzie się nim zajmował. Może uda Wam się zaangażować Waszych rodziców czy innych członków rodziny, którzy będą mogli zostać z dzieckiem przez jakiś czas.
• Wyjaśnij sytuację dzieciom. Wspólnie z partnerem wytłumaczcie dzieciom, co może się zmienić w najbliższych dniach. Dzięki temu nie będą czuły się zaskoczone i zignorowane, gdy np. będziecie spędzać z nimi trochę mniej czasu. Pamiętaj, że każdy człowiek, nawet dorosły, jeżeli wie, co się dzieje, przeżywa mniejszy stres, przestaje się domyślać i tworzyć negatywne scenariusze.
• Podziel domowe obowiązki. Zastanów się nad tym, czym mogą zająć się poszczególni członkowie rodziny. Może to odpowiedni czas, aby zaangażować dzieci w określone czynności, np. robienie śniadania, sprzątanie po obiedzie itp. Dzięki temu dzieci poczują się potrzebne, a Ty zyskasz czas na to, aby zająć się innymi rzeczami.
• Znajdź czas na zabawę. Pomyśl, co możecie robić wszyscy razem. Dobrym rozwiązaniem są rodzinne gry planszowe. Obecnie jest tak ogromny wybór, że na pewno znajdziecie coś, co zadowoli każdego. Ustalcie na początku zasady i ramy czasowe, np. bawimy się pół godziny i idziemy spać. Dzięki temu, jeżeli dzieci będą chciały bawić się dłużej, będziesz mogła powołać się na ustalone wspólnie reguły, na które każdy się zgodził.
• Pamiętaj o odpoczynku. Po całym dniu zrób coś dla siebie. Jeżeli odczuwasz zmęczenie, po prostu posłuchaj swojego ciała i połóż się. Nic się nie stanie, jeżeli niektóre zadania odłożysz na inny dzień. Pomyśl, co może poczekać albo poproś o pomoc swojego partnera. Pamiętaj o piciu wody i odpowiedniej diecie, dzięki której zadbasz o własne zdrowie pod względem fizycznym.

Jak zorganizować życie rodziny na czas choroby dziecka?

Alicja Niedźwiecka: W takich sytuacjach może pojawić się poczucie, że to już za dużo. O tylu rzeczach trzeba pamiętać, na tyle zwrócić uwagę. To przekracza nasze możliwości. Warto wtedy zatrzymać się na chwilę i po prostu opracować plan, może nawet go spisać, np. o 10 bawię się z chorym maluchem, o 15 włączam mu ulubioną bajkę, a w tym czasie pomagam w lekcjach jego rodzeństwu, o 20 dzieci idą spać i mam wtedy chwilę na rozmowę z partnerem. A może któryś punkt planu nie jest tak pilny i można go odłożyć lub zwyczajnie zrezygnować? Dom nie zawsze musi lśnić czystością, a obiad może składać się z jednego prostego dania. Bądź dla siebie wyrozumiała/wyrozumiały – wykonujesz ogromną pracę w domu i poza nim.

Wiesz już sporo w kwestii choroba dziecka a emocje rodziców oraz rodzeństwa. Wypróbuj porady ekspertki związane z radzeniem sobie w tej sytuacji i w ten sposób pomóż sobie oraz całej rodzinie przetrwać trudny dla Was czas!