Mimo, że obecnie większość z nas wie, jakie w przybliżeniu ciśnienie jest prawidłowe, skuteczność leczenia samej choroby wciąż jest na niskim poziomie – ok. 26%. Problemem w głównej mierze jest nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich lub rezygnacja z leczenia – mówi dr n. med. Aleksander Prejbisz, ekspert programu Zdrowa ONAi dodaje: Zdajemy sobie sprawę z tego, że część pacjentów może postrzegać niesłusznie leczenie jako bardzo uciążliwe, dlatego staramy się wskazywać na korzystny wpływ zmiany trybu życia na poprawę ogólnego stanu zdrowia, a także upraszczać schemat terapeutyczny np. poprzez stosowanie leków wieloskładnikowych.
Rodzaje leczenia nadciśnienia tętniczego
Na terapię nadciśnienia tętniczego składa się
leczenie niefarmakologiczne polegające na zmianie dotychczasowego stylu życia oraz
leczenie farmakologiczne, czyli przyjmowanie leków. W przypadku osób młodych czy w wieku średnim, które mają w niewielkim stopniu podwyższone ciśnienie tętnicze, leczenie możemy rozpocząć od modyfikacji stylu życia. Jednak u większości chorych sama modyfikacja nie jest skuteczna i trzeba wtedy zastosować leczenie farmakologiczne. Jest bardzo ważne, aby pamiętać, że te metody wzajemnie się uzupełniają i tylko łącznie dają możliwość skutecznego leczenia nadciśnienia tętniczego.
Tabela: Kiedy i jakie leczenie jest stosowane?
Źródło: Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym – 2011 rok
- Leczenie niefarmakologiczne
Ten rodzaj leczenia zostanie szerzej opisany w oddzielnym materiale, jednak warto wspomnieć, że zmiany stylu życia mogą istotnie obniżyć ciśnienie tętnicze i mogą też zapobiegać rozwojowi nadciśnienia tętniczego u osób, które są nim obciążone rodzinnie. W skład zaleceń niefarmakologicznych wchodzą:
o Normalizacja masy ciała
o Odpowiednia dieta, w tym ograniczenie tłuszczów (zwłaszcza nasyconych)
o Ograniczenie spożycia soli
o Zaprzestanie palenia tytoniu i ograniczenie spożycia alkoholu
o Zwiększenie aktywności fizycznej
W farmakologicznym leczeniu nadciśnienia mamy 5 głównych grup leków hipotensyjnych (obniżających ciśnienie) stosowanych zarówno w monoterapii, jak i w leczeniu skojarzonym.
Antagoniści wapnia – uważane za obojętne metabolicznie. Skutecznie obniżają ciśnienie przede wszystkim w mechanizmie rozszerzania naczyń krwionośnych i zmniejszania oporu naczyniowego. Jednym z najczęściej stosowanych i najbardziej przebadanych preparatów z tej grupy jest amlodypina.
Inhibitory enzymu konwertującego (ACE) – poszczególne inhibitory z różną siłą obniżają ciśnienie tętnicze. Stosuje się je m. in. u chorych z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym oraz uszkodzeniami narządowymi, niewydolnością serca, chorobą nerek oraz cukrzycą.
Β-adrenolityki – stosowane są w leczeniu nadciśnienia tętniczego, m. in. u chorych z zaburzeniami rytmu serca, oraz u osób po przebytym zawale serca.
Diuretyki tiazydowe – stosowane są często, m. in. u chorych w wieku podeszłym, po przebytym udarze mózgu.
Leki blokujące receptor AT – preferowane m. in. w leczeniu chorych z przerostem lewej komory serca, z współistniejącą chorobą nerek oraz po przebytym udarze.
Musimy przede wszystkim mieć świadomość, że leczenie nadciśnienia tętniczego bardzo często wymaga przyjmowania 2-3 leków przeciwnadciśnieniowych, szczególnie jeżeli współwystępują także inne choroby. W takich sytuacjach chorzy przyjmują kilka tabletek dziennie, ale jest również możliwość stosowania preparatów złożonych, będących połączeniem kilku leków w jednej tabletce, jak np. stosowane tylko raz dziennie połączenie w jednej tabletce lisinoprilu (z grupy inhibitorów ACE) i amlodypiny (antagonisty wapnia), które może być stosowane m. in. u chorych z nadciśnieniem tętniczym i zespołem metabolicznym czy cukrzy