Artykuł w kategorii:
Data publikacji: 2022-11-10
Zakażenia układu moczowego u kobiet
Zakażenia układu moczowego występują często, szczególnie u kobiet. Można wyróżnić wiele ich postaci, a jedną z najczęstszych jest zapalenie pęcherza moczowego. Szacuje się, że nawet do 50% kobiet doświadczy w życiu co najmniej jednego epizodu tej dolegliwości.
Tzw. „niepowikłane zapalenie pęcherza moczowego u kobiet” to epizod zapalenia pęcherza moczowego u pacjentki, która nie jest w ciąży i nie ma nieprawidłowości w układzie moczowym (np. wady wrodzonej układu moczowego, nie jest po operacji na drogach moczowych i nie ma innych istotnych obciążeń, które mogłyby sprawić, że infekcja u niej może być trudna do rozpoznania i do leczenia).
Szacuje się, że nawet do 50% kobiet doświadczy w życiu co najmniej jednego epizodu zapalenia pęcherza moczowego. W ponad 90% przypadków mikroorganizmem odpowiedzialnym za wystąpienie zapalenie pęcherza moczowego u kobiety bez obciążeń jest bakteria Escherichia coli (E.coli).
Rozpoznanie zapalenia pęcherza moczowego stawia się na podstawie zgłaszanych przez pacjentkę objawów takich jak: bolesne i częste oddawanie moczu, któremu towarzyszy pieczenie, parcia naglące (nagła potrzeba oddania moczu, która jest nie do powstrzymania) oraz na podstawie testu paskowego lub badania ogólnego moczu. Pojedynczy ostry epizod zapalenia pęcherza nie wymaga wykonania badania bakteriologicznego moczu (tzw. posiewu), podczas gdy jest to konieczne przy nawracających epizodach.
Ostre zapalenie pęcherza moczowego leczy się przede wszystkim antybiotykami doustnymi. W leczeniu niepowikłanego zapalenia pęcherza moczowego w pierwszej linii wytyczne Europejskiego Towarzystwa Urologicznego (European Association of Urology, EAU) zalecają trometamol fosfomycyny w jednorazowej dawce 3g lub nitrofurantoinę w terapii 5-dniowej. Z uwagi na ryzyko wywołania oporności, antybiotyki z innych grup nie powinny być stosowane w pierwszej linii terapii niepowikłanego zapalenia pęcherza moczowego. Mogą być one stosowane jedynie w wybranych przypadkach.
U kobiet w ciąży w terapii zapalenia pęcherza moczowego stosuje się niektóre antybiotyki z grupy penicylin, cefalosporyn lub trometamol fosfomycyny.
U części pacjentek zakażenia dróg moczowych nawracają. Definicja nawracających infekcji dróg moczowych zakłada trzy lub więcej epizody zakażeń w ciągu roku lub dwa lub więcej w ciągu sześciu miesięcy. W przypadku nawrotów, aby upewnić się, że objawy spowodowane są rzeczywiście infekcjami (a nie inną przyczyną wymagającą innego leczenia) oraz aby zidentyfikować mikroorganizm i określić odpowiednie leczenie, należy wykonać badanie bakteriologiczne (posiew) moczu. Nie ma natomiast konieczności wykonywania rutynowo innych badań poza przypadkami uporczywych nawrotów oraz w przypadku podejrzenia powikłanego zakażenia dróg moczowych.
Ponieważ objawy zapalenia pęcherza moczowego są dość charakterystyczne, u kobiet z nawracającymi infekcjami dróg moczowych przy występowaniu kolejnych epizodów możliwa jest tzw. samodiagnoza. Dzięki temu kobieta może sama u siebie rozpoznać epizod nawrotu zapalenia pęcherza moczowego i wdrożyć samoleczenie (przyjęcie antybiotyku pierwszej linii).
Należy podkreślić, że w przypadku nawracających infekcji dróg moczowych kluczowe jest zapobieganie nawrotom.
- Bonkat G, Bartoletti R, Bruyere F, et al. EAU Guidelines on Urological Infections 2022 https://uroweb.org/guidelines/urological-infections Dostęp 01.07.2022
Opracowanie:
Lek. Anna Katarzyna Czech, FEBU
Oddział Kliniczny Urologii i Urologii Onkologicznej
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Zapoznaj się z pozostałymi artykułami na portalu https://zdrowa-ona.pl/: Linkowanie do artykułu https://zdrowa-ona.pl/ginekologia/in-vitro-a-przygotowania/
„Zdrowa Ona” to portal dla kobiet stworzony przez firmę Gedeon Richter, która od lat angażuje się w działania mające na celu zwiększanie świadomości na temat kobiecego zdrowia oraz poprawy jakości ich życia. Portal o zdrowiu to przede wszystkim przystępnie podana wiedza medyczna i porady dotyczące dbania o kobiece zdrowie. Kontent zbudowany jest w oparciu o rzetelne artykuły z obszaru m.in. ginekologii (antykoncepcja, ciąża, mięśniaki macicy), kardiologii (nadciśnienie) czy psychiatrii (schizofrenia).