Artykuł w kategorii:
Data publikacji: 2024-08-22
Jak wyglądają badania na alergie – diagnostyka pacjentów
Diagnostyka alergii to nie tylko pierwszy krok w walce z uciążliwymi objawami, ale również klucz do poprawy jakości życia pacjentów, zwłaszcza tych najmłodszych, u których wczesne rozpoznanie może zapobiec znacznie poważniejszym komplikacjom zdrowotnym. Obecnie alergie dotykają coraz większej liczby osób, co sprawia, że właściwa ocena i zrozumienie problemu staje się priorytetem. W tekście przyjrzymy się, jak wyglądają badania na alergie, jakie metody diagnostyczne są najczęściej stosowane przez alergologów oraz ile kosztują badania na alergie i czy można wykonać je na NFZ.
Z tekstu dowiesz się:
- dlaczego wywiad medyczny ma znaczenie w kwestii diagnostyki alergii,
- jakie badanie na alergie jest najczęściej zalecane przez specjalistów,
- jak wygląda diagnostyka alergii u dzieci,
- ile kosztują badania na alergie,
- gdzie zrobić badania na alergie.
Objawy alergii często są widoczne od razu po zadziałaniu alergenu. Jednak zdarza się, że dolegliwości pojawiają się dopiero po pewnym czasie, a sygnały niejednoznacznie wskazują, na jaki czynnik możemy być potencjalnie uczuleni. Jak dowiedzieć się, że cierpimy na alergię? W jaki sposób rozpoznać jej przyczynę? Właściwie przeprowadzona diagnoza i odpowiednie badania na alergie, a co za tym idzie, poprawnie dobrana terapia, to szansa, by uczulenie nie stało się zmorą, która będzie męczyła nas przez długie lata.
Rozpoczęcie diagnostyki – wywiad medyczny ma ogromne znaczenie
Diagnostyka alergii rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu medycznego. Lekarz, w tym przypadku alergolog zbiera informacje na temat objawów, takich jak ich nasilenie, czas występowania oraz czynniki, które mogą je wywoływać.
„Wizyta w gabinecie zawsze powinna rozpocząć się od szczegółowego wywiadu. Bardzo ważne jest mówienie o wszystkich symptomach, nawet tych, które mogą wydawać się nam nieistotne. Im więcej informacji pacjent przekaże specjaliście, tym łatwiej będzie określić problem. O co może zapytać lekarz? Przede wszystkim o Twoje objawy – kiedy występują lub się nasilają, co im towarzyszy, a także o stosowane leki, tryb życia, miejsce pracy czy sposób odżywiania się. Istotny jest także wywiad rodzinny – występowanie dolegliwości alergicznych u naszych bliskich może świadczyć o genetycznym schorzeniu tej choroby”
– wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Bolesław Samoliński, ekspert programu Zdrowa ONA.
Skrupulatnie przeprowadzony wywiad medyczny pomaga wstępnie określić, jakie badania na alergie mogą być konieczne do wykonania.
Przeczytaj też: Alergia – rodzaje, przyczyny i objawy alergii
Badanie na alergie – poznaj te najczęściej zalecane przez specjalistów
Po przeprowadzonym wywiadzie medycznym alergolog może zlecić różne rodzaje badań, aby potwierdzić alergię i zidentyfikować alergeny. Wyróżnić można następujące typy badań:
- Testy skórne są to najczęściej stosowane badania na alergie, szczególnie skuteczne w przypadku alergii wziewnych. Polegają one na naniesieniu kropli alergenu na skórę pacjenta i wykonaniu drobnego nakłucia. Jeśli pacjent jest uczulony, w miejscu aplikacji alergenu pojawia się zaczerwienienie i świąd. Wynik tego badania jest widoczny już po kilkunastu minutach. Należy pamiętać, że przed wykonaniem testów skórnych pacjent nie powinien przyjmować leków przeciwhistaminowych przez co najmniej tydzień, aby wynik nie został zafałszowany.
- Badania z krwi na alergie – szczególnie zalecane w diagnostyce dzieci oraz pacjentów, u których testy skórne są niewskazane. Jak wygląda badanie na alergie? Polega ono na pobraniu próbki krwi i analizie poziomu przeciwciał IgE, które są podwyższone u osób z alergią. Badanie na alergie z krwi pozwala zdiagnozować zarówno alergie wziewne, jak i pokarmowe.
- Testy prowokacyjne, określane również ekspozycyjnymi, polegają na podaniu potencjalnego alergenu w celu wywołania objawów chorobowych ze strony danego narządu. Identyfikują one czynniki lub substancje odpowiedzialne za wystąpienie dolegliwości. W przypadku uczulenia na wiele czynników testy ekspozycyjne pomagają określić, który alergen odpowiada za pojawienie się objawów klinicznych.
Najczęściej wyróżnia się cztery formy prowokacji z wybraną substancją:
- Testy prowokacyjne donosowe, które polegają na podaniu roztworu alergenu do przewodu nosowego. Są one pomocne w diagnostyce na alergie wziewne.
- Testy prowokacyjne spojówek – zaczerwienie oraz świąd spojówki zakroplonej wcześniej wyciągiem alergenowym wskazuje na prawdopodobieństwo uczulenia.
- Doskrzelowe testy wziewne polegają na wdychaniu aerozolu z alergenem. Stopień nasilenia reakcji alergicznej ocenia się na podstawie badania spirometrycznego, w którym bada się zmiany objętości i przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Jest to metoda wymagająca dłuższej obserwacji chorego i może być wykonywana tylko w warunkach szpitalnych.
- Prowokacja pokarmowa polega na odstawieniu jedzenia podejrzanego o wywołanie choroby na pewien czas, a następnie ich podanie i obserwacji reakcji pacjenta.
W przypadku trudności w postawieniu właściwej diagnozy lub gdy wyniki badań są niejednoznaczne, pacjent może zostać skierowany do specjalisty – w tym przypadku alergologa czy pulmonologa. Dodatkowe konsultacje mogą obejmować bardziej zaawansowane testy, takie jak właśnie wyżej opisane testy prowokacyjne, które dokładniej określają, na co pacjent jest konkretnie uczulony.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o reakcjach układu odpornościowego na liczne alergeny – sprawdź zakładkę alergologia, gdzie znajdziesz merytoryczną wiedzę przekazywaną przez doświadczonych specjalistów.
Diagnostyka alergii u dzieci – jakie badania na alergie wykonać?
Badania na alergie u dzieci wymagają szczególnego podejścia, ponieważ zdarza się, że skóra małych pacjentów reaguje w sposób bardziej intensywny, a pobieranie krwi może być dla nich niezwykle stresujące.
Testy skórne z uwagi na dużą liczbę nakłuć mogą powodować dyskomfort u najmłodszych pacjentów, dlatego też często rekomenduje się badanie z krwi na alergie u dzieci. Obie metody są bezpieczne, a ich wyniki pomagają w skutecznej identyfikacji alergenów.
Badania na alergie – jaki jest ich koszt?
Zastanawiasz się, ile kosztują badania na alergie? Oczywiście ich cena zależy przede wszystkim od rodzaju testów oraz miejsca, w którym są one wykonywane. Testy skórne zazwyczaj kosztują od 100 do 300 złotych, w zależności od liczby badanych alergenów. Badania z krwi na alergie mogą być droższe, a ich koszt wynosi od 200 do 500 złotych.
Warto jednak wiedzieć, że testy alergiczne skórne, płatkowe i z krwi można wykonać w ramach ubezpieczenia na Narodowy Fundusz Zdrowia.
Badania na alergie na NFZ – gdzie je wykonać i jak się umówić?
Wiesz już, że badania na alergie można wykonać na Narodowy Fundusz Zdrowia, jednak wymaga to skierowania od lekarza pierwszego kontaktu lub specjalisty. Dlatego też warto wcześniej umówić się na wizytę, aby uniknąć długiego czasu oczekiwania do alergologa.
Oczywiście badania na alergie u dzieci i dorosłych możesz wykonać również w prywatnych placówkach, w których często termin wizyty jest krótszy. W tym przypadku musisz liczyć się z dodatkowymi kosztami. Cena za wizytę różni się w zależności od wybranej placówki.
„Często objawy alergii są łagodne – przebiegają pod postacią kataru, łzawienia czy nawracających infekcji. Te dolegliwości niektórym wydają się błahe i ignorują je, twierdząc, że to tylko katar. Trzeba jednak pamiętać, że bagatelizowanie objawów alergii bądź niewłaściwe jej leczenie to prosta droga do rozwoju innych, znacznie poważniejszych chorób zagrażających naszemu zdrowiu. Dlatego, gdy zaobserwujemy u siebie niepokojące objawy, powinniśmy zgłosić się do lekarza.
A jak sobie pomóc w oczekiwaniu na wizytę u specjalisty? Obecnie na rynku do wyboru mamy szerokie spektrum leków dostępnych bez recepty. Krople do oczu, kapsułki, tabletki, maści, żele, aerozole. Jak więc wybrać odpowiedni farmaceutyk? Przede wszystkim kierujmy się naszymi objawami. W leczeniu symptomów związanych z alergicznym zapaleniem błony śluzowej nosa i pokrzywką polecane są leki przeciwhistaminowe. Należy wybierać te nowej – II – generacji, jak np. lewocetyryzynę, feksofenadynę, czy desloratadynę, które nie powodują przykrych skutków ubocznych, tj. senności i wzrostu apetytu.
Chciałabym jednak podkreślić, że nie można stosować samoleczenia przed dłuższy okres, bez konsultacji ze specjalistą. Może być tak, że nawracające, uciążliwe dolegliwości wymagają bardziej kompleksowego leczenia i diagnostyki. W przypadku poprawy, jak i jej braku, po zastosowaniu leków bez recepty należy zgłosić się do lekarza”
– dodaje lek. med. Magdalena Piórkowska, internista.
Wiesz już, jakie badanie krwi na alergie wykonuje specjalista, aby wykryć alergeny. Niezależnie od tego, czy wybierzesz testy skórne czy badania z krwi na alergie u dzieci, czy dorosłych – obie metody są skuteczne w identyfikacji alergenów. Pamiętaj, że bagatelizowanie objawów alergii może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak anafilaksja, astma czy infekcje zatok. Wykorzystaj zdobytą wiedzę, aby odpowiednio zadbać o swoje zdrowie lub zdrowie swojego dziecka, a w razie potrzeby umów się na badanie na alergie, dostępne także na NFZ.
Źródła:
- Jenerowicz D., Polańska A. Alergie skórne – testy. Online: https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/64114,testy-skorne. Dostęp: 13.08.2024.
- Kiedy dziecko ma alergię. Online: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/kiedy-dziecko-ma-alergie. Dostęp: 13.08.2024.