Wiadomość o ciąży często sprawia, że kobieta radykalnie modyfikuje styl codziennego funkcjonowania, rezygnując też z tych czynności, co do których nie ma medycznych przeciwwskazań. Działa wtedy myślenie „na wszelki wypadek”. Tymczasem coraz częściej eksperci podkreślają, że ciąża to nie choroba i nie musi kojarzyć się z ciągłym leżeniem i tzw. nieprzemęczaniem się. Jaka więc jest prawda o aktywności fizycznej? W jakich przypadkach powinniśmy zapomnieć o nawet najmniejszym wysiłku? Czy są optymalne zalecenia dla kobiet ciężarnych? Na te i inne pytania odpowiada ekspert programu Zdrowa ONA dr n. med. Grzegorz Południewski, ginekolog i położnik.

Aktywność fizyczna to bardzo szerokie pojęcie. Gdy pacjentki pytają mnie, czy muszą z czegoś zrezygnować od razu dopytuję o konkretne dyscypliny, które mają na myśli. Ten temat powinien być poruszony czy to przez lekarza, czy przez pacjentkę. Niestety z badania Zdrowa ONA przeprowadzonego na zlecenie producenta preparatu Folik[i] wynika, że tylko ok. 7% kobiet ma zamiar zapytać lekarza o zalecenia dotyczące wysiłku fizycznego w ciąży. To bardzo mało, gdyż warto wyjaśnić, czy można nadal utrzymywać swoją aktywność, czy też musimy ją ograniczyć. W prawidłowo przebiegającej ciąży kobieta powinna być aktywna fizycznie, gdyż to poprawia jej samopoczucie i przygotowuje do wysiłku podczas porodu. Jeżeli mamy zamiar zadbać o swój wygląd to aktywność fizyczna rozwiązuje problem nadwagi po porodzie, „obwisłego brzucha” i nadmiaru tłuszczu na pośladkach i udach. Najlepiej gdy konsultujemy zakres ćwiczeń z instruktorem lub lekarzem. Niestety są również przypadki, w których ciąża jest zagrożona, a co za tym idzie, nawet najmniejszy wysiłek jest przeciwwskazany mówi ekspert programu Zdrowa ONA dr n. med. Grzegorz Południewski.

Gdy nie ma przeciwwskazań…

Jeśli po wykonaniu badań i rozmowie z lekarzem nie ma przeciwwskazań do aktywności fizycznej warto poznać najbardziej polecane dla kobiet z brzuszkiem rodzaje wysiłku. Pamiętajmy, że przy każdym z nich trzeba zachować zdrowy rozsądek i się nie przesilać. Kilka podpowiedzi:
  • Ćwiczenia gimnastyczne i joga. Stosuj delikatne ćwiczenia gimnastyczne, które poprawią krążenie i pomogą dotlenić Twój organizm. Poza nimi możesz zapisać się na jogę, która pomoże Ci się wyciszyć i popracować nad oddechem, tak istotnym w ciąży.
  • Taniec towarzyski. Dla tych z nas, które lubią się bardziej ruszać lekarze polecają taniec towarzyski, który pozwala łączyć przyjemne z pożytecznym. Oczywiście nie będzie to latynoska salsa, a raczej spokojny walc.
  • Pływanie i ćwiczenia w wodzie. Mają one pozytywny wpływ na ciążę. To optymalny rodzaj wysiłku, który nie obciąża kręgosłupa i nie naraża na żadne upadki, skaleczenia czy złamania.
Przykładowe ćwiczenia dla ciężarnych: Ćwiczenie I
  1.  Usiądź po turecku.
  2. Złóż dłonie na wysokości piersi, przyciśnij je mocno do siebie i powoli podnoś wysoko, nad głowę, mocno się wyciągając.
  3. Wytrzymaj tak kilka sekund, pamiętaj o oddechu. Następnie opuść ręce powoli, rozluźnij się.
Ćwiczenie II
  1. Stań ze złączonymi stopami, ramiona wyciągnij na boki.
  2. Zegnij lewą nogę, stopę oprzyj na wewnętrznej części uda prawej nogi.
  3. Podnieś ramiona w górę i złóż dłonie. Wytrzymaj kilka sekund, oddychaj głęboko.
  4. Opuść nogę, ręce, rozluźnij się. Powtórz to samo na drugą nogę.

O sporcie w ciąży nie może być mowy, gdy…

Są sytuacje, w których jakakolwiek aktywność fizyczna w ciąży może zagrozić dziecku. O jakich sytuacjach mowa?

  • Ciąża zagrożona – zdarza się, że lekarze nakazują wówczas tylko leżenie.
  • Ciąża bliźniacza – to dużo większe obciążenie dla organizmu kobiety niż jedno dziecko. Dla bezpieczeństwa lepiej unikać wzmożonego wysiłku fizycznego, zastępując ćwiczenia spacerami.
  • Wcześniejsze poronienia – kobiety, którym dotychczas zdarzyło się poronienie nie powinny uprawiać w czasie ciąży intensywnych ćwiczeń i ograniczyć wysiłek. W tym przypadku należy szczegółowo omówić z lekarzem plany dotyczące aktywności.
  • Zagrożenie wcześniejszym porodem – jeśli lekarz widzi możliwość przedwczesnego rozwiązania dla bezpieczeństwa płodu i matki może zakazać dodatkowego ruchu.
  • Choroby serca i płuc – wykluczają one aktywność fizyczną, z powodu mniejszej tolerancji wysiłku i możliwości powikłań zakrzepowo-zatorowych i nasilenia objawów tych schorzeń.  

Co stwarza niebezpieczeństwo?

Lekarze dla aktywności fizycznej w ciąży mówią TAK, o ile oczywiście nie pojawia się żadne z powyższych przeciwwskazań. Jest kilka rzeczy, o których trzeba zapomnieć, a są to sporty ekstremalne, takie jak na przykład skoki na bungee. Jazda na desce snowboardowej, nartach oraz rowerze, a również jazda konna stwarzają duże niebezpieczeństwo przewrócenia się bądź upadku z wysokości.

 


[i] Badanie przeprowadzone w ramach programu „Zdrowa ONA” na zlecenie producenta preparatu Folik przez agencję SW Research w dniach 12-21.08.2013 metodą internetowych zestandaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych (CAWI). W badaniu udział wzięło 600 kobiet w wieku 18-40 lat, w tym 318 wywiadów zrealizowano z kobietami, które planują ciążę, 164 z kobietami będącymi w ciąży oraz 185 wywiadów z matkami, które urodziły dziecko w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Powyższe kategorie nie były rozłączne, tj. w próbie znalazły się kobiety, które należały do kilku wymienionych grup.